Afdalen naar de onderwereld - een blueprint van de reis naar het donker

Geplaatst op: 08-11-2019
Schrijver: VrouwenWijs
De afdaling naar de onderwereld is een archetypische reis naar je eigen donker. Ieder mens daalt vroeg of laat af. Sterker nog: sommige mensen bevinden zich regelmatig in de onderwereld. We hebben het hier over de reis als metafoor voor de weg naar jezelf terug vinden door de diepte in te gaan. Het is een noodzakelijke queste om jezelf vollediger te leren kennen, om te groeien, om te breken met je oude patroon dat je niet langer dienen. Het is een uitnodiging van de ziel tot vollediger leven. Sommigen noemen het 'the dark night of the soul', een (postpartum) depressie, burnout of een (midlife) crisis. Altijd gaat het over een zoektocht in jezelf, in je eigen donker. 
 
In de mythologie zijn tal van verhalen over inwijdingen in de onderwereld door donkere godinnen, denk aan Vrouw Holle en Baba Jaga die beide een jong meisje inwijden door haar ogenschijnlijk moeilijke of onmogelijke taken op te leggen. In andere verhalen wordt een vrouw door een trauma het donker ingesleurd, zoals bij de ontvoering van Persephone door Hades. In het verhaal van Innana's afdaling naar de onderwereld kiest de godin Innana er zelf voor om op zoek te gaan naar haar schaduwzuster beneden. 
 
Alle verhalen vertellen over een reis die je moet maken als hij zich aandient. Je kan hem bewust aangaan, er zelf voor kiezen, zoals Innana dat doet. Maar soms wordt je de onderwereld ingeschopt door een crisis of ziekte of andere ongewenste of onverwachte gebeurtenis. 
 

Iedere afdaling is individueel en uniek. Naar de mythen kijken kan je een soort landkaart of blueprint geven van de reis, een houvast en een wegwijzer. De reis gaat namelijk niet alleen over het afdalen maar ook over in het donker zijn en vervolgens bewust weer terugkeren. Het volgt altijd het natuurlijke patroon van leven, sterven en wedergeboorte. Het basisgegeven is hoe dan ook:  je keert veranderd en gegroeid terug.

Begin van de afdaling

Je krijgt ‘de roep’. Vaak begint dit met een verandering van omstandigheden; het einde van een relatie, ziekte, verlies op wat voor manier dan ook, een droom of visioen. Het begin van je reis kan zich aankondigen als er een einde komt aan een bepaalde rol die je vervult (die van dochter, partner, geliefde), door een levensbedreigende gebeurtenis zoals een ongeluk of ziekte of door een grote verandering zoals verhuizing, verslaving of een gebroken hart. Soms moet je wel, dan dwingt deze crisis je om te gaan. Soms is het een zelf gekozen pad dat je inslaat. Vaak ben je te lang doorgegaan, vervreemd van je eigen authenticiteit of opgedroogd en uitgeput. Je voelt dat er iets niet klopt in je leven. Nieuwe voeding is nodig, een nieuwe bodem.

We proberen het afdalen vaak uit te stellen of de roep te negeren. Het idee van maatschappij is namelijk dat de onderwereld pijnlijk is en dat je die moet vermijden. Alleen constante groei is goed, je moet in controle blijven. Om je heen in binnen in je hoor je de stemmen die roepen: doe het niet! Zeg je baan/huis/relatie niet op! Blijf bij het oude veilige vertrouwde!

Als je zelf voor de afdaling kiest dan heb je de mogelijkheid om je voor te bereiden. Dit begint met het (h)erkennen van de delen in jou/in jouw leven die niet langer werken. Wees voorbereid ze te veranderen. Weet dat alles wat de verandering tegen houd zal moeten varen. Lessen in onze levens komen steeds weer terug. Steeds in een andere vorm. Totdat je er van leert. Hoe langer je dit zal negeren hoe groter de roep zal worden. Iedere keer heb je meer te verliezen, iedere keer heb je meer te winnen. Negeer de roep van de onderwereld of donkere godin lang genoeg en de uitbarsting komt als een vulkaan of domino effect. 


Tijdens de reis

Het oude vertrouwde moet je achter je laten, je zult dingen moeten opgeven of opofferen. Als de heldin van je eigen verhaal moet je de confrontatie met eigen duister aangaan, je schaduw benoemen en omarmen. Je staat op een grens, een rand, een drempel. Je zult geen rust vinden, je gaat omdat je moet gaan. Als je begonnen bent aan de afdaling dan heeft terugkeren geen zin.

Dit is een soort dood. Het is een doodgaan voor jezelf en voor de wereld. Zodat je opnieuw geboren kunt worden. Dit kan gepaard gaan met verlies van identiteit, het wegvallen van veilgiheid en afbakening en angst voor verlies. De reis kan vol verwarring, vervreemding, desillusie, woede, isolatie en wanhoop zijn. Naakt en rauw wordt je binnenstebuiten gekeerd. Je moet toegewijd zijn aan je reis. Je zult je valse/oude huid van je af moeten schudden, het oude laten sterven en er vrijwillig afstand van nemen. Hier krijg je de uitnodiging om het onbekende aan te gaan. Vaak voel je dan onzekerheid over de toekomst want de uitkomst van je reis is onduidelijk en onzeker.

Je bent nu teruggeworpen op jezelf: anderen zullen je waarschuwen, je niet begrijpen en je veroordelen. Mensen zullen je proberen ervan te weerhouden om te gaan. Maar er is altijd hulp tijdens je reis. Zoek het op, vraag erom en verwelkom het als het zich aandient. Misschien zijn het vriendschappen uit onverwachtte hoek of een verrassende wending in je reis. Stel je open voor bondgenoten, krachtdieren, mensen en synchrone gebeurtenissen. De kern van het werk doe je zelf.

Er is altijd een reden om niet te gaan, om niet te veranderen. Dan blijf je in je oude vertrouwde patroon. Hier is ook niks mis mee, hier kan je waarschijnlijk heel lang comfortabel vertoeven. Maar ga je voorbij het bekende, dan ligt daar transformatie en diepgang op je te wachten. Het heeft geen zin om het pad van een ander te bewandelen, je zult het helemaal zelf moeten doen. 

 

In het donker zijn

Het donker kan zowel beangstigend als bevrijdend zijn. Blijf in het donker zo lang als nodig! Transformatie kan je niet afdwingen. Wees stil, heb vertrouwen. Weersta het idee dat dat wat er gebeurt een probleem is dat opgelost moet worden. De onderwereld is ook vruchtbare bodem. Zie je wonden en weet dat je meer bent dan een opsomming van jouw wonden.  Dit is een proces buiten tijd en ruimte. Rust, herstel, droom, vernieuw, vind inzicht/begrip/compassie.

Je kracht zal worden getest. Innerlijke demonen zoals onzekerheid, twijfel, angst zullen volop van zich laten horen. Zie je draken. Versla ze niet maar ga er een verbond mee aan. Ook door extern factoren zal je op de proef worden gesteld.  De mensen die je klein proberen te houden zullen je verleiden om niet te veranderen. Belangrijke vragen zijn: ga je welwillend? Is het oude al dood/losgelaten/getransformeerd? 

De grote paradox van dit alles is dat dit vaak zowel de mooiste als de verschrikkelijkste periodes van je leven is. 


Terugkeren

Net zo belangrijk als het afdalen naar de onderwereld is het bewust weer terugkeren. Welk gift neem je dan mee de wereld in? Welk inzicht? Als het tijd is weer terug te keren en je nieuwe vorm te ontdekken ga dan! Blijf niet beneden hangen maar kom in actie. Nu is het tijd voor integratie. Wat heb je ontdekt in de onderwereld? Hoe ziet jouw nieuwe vorm eruit? Misschien voel je je nu uitgeput, misschien juist vol kracht. Neem hoe dan ook tijd voor herstel en genezing.

Heb je het gevoel dat je door depressie/crisis/ziekte (te) veel tijd door brengt in de onderwereld? Dan is het extra belangrijk om bewust te leren terugkeren uit het donker. Je kunt oefenen met af en toe terugkeren naar beneden, met het in en uit het donker stappen. Dit kan je helpen als je weerstand, verzet of angst voelt over de donkere fasen in je leven. 

Begrijp dat het cyclisch is en weet dat je na iedere afdaling sterker, wijzer en heler terugkeert de wereld in. 


Meer over werken met het donker en afdalen naar de onderwereld? Kijk dan bij de cursus Werken met het vrouwelijk donker

Machteld KroonFoto: Machteld Kroon

Bewerkt door VrouwenWijs op 12-11-2019 15:27

Deel deze pagina
Reageer